Mayıs 2020'de 3 kron (0,28 dolar) plastik poşet vergisinin getirilmesinden bu yana, ülkedeki plastik poşet kullanımı düştü. Vergi getirilmeden önce, 2019'da İsveç'teki insanlar her yıl kişi başına ortalama 74 plastik poşet kullanılırken, 2023'te bu sayı 17'ye düştü.
Yasa, AB'nin 2015 tarihli plastik poşet direktifinin üye devletlerden kullanımı önemli ölçüde azaltmalarını talep etmesinin ardından yürürlüğe girmişti.
İsveç'te verginin sona ermesini eleştirenler arasında hükümetin kendi çevre koruma ajansı da vardı ve yeni davranışları pekiştirmek için verginin hala gerekli olduğu konusunda uyarıda bulundu.
İsveç Çevre Koruma Ajansı sözcüsü Åsa Stenmarck, “Hükümetin vergiyi şimdiden düşürmesi gerektiğini düşünmüyoruz” dedi. “Karar vermeden önce bunu doğru bir şekilde değerlendirebileceklerini düşünüyoruz.”
Geçtiğimiz yıl İsveç'in aşırı sağcı İsveç Demokratları tarafından desteklenen merkez sağ koalisyon hükümeti verginin kaldırılacağını duyurmuştu. Hükümet, ülkenin plastik poşet tüketiminin halihazırda AB hedefinin altında olduğunu ve bu nedenle verginin “amacı için gerekli görülmediğini” söyledi.
Stenmarck şunları söyledi: “Şimdi ne olacağını bilmiyoruz. Kişi başına 40 poşet tüketim hedefi 2025'ten itibaren hala geçerli ve bu hedefe ulaşamazsak AB tarafından para cezasına çarptırılacağız.”
Şimdi sorumluluk, Stenmarck'ın plastik poşet pazarlamaya başlamayacağını umduğunu söylediği endüstriye ve “davranışlarını büyük ölçüde değiştirip kendi poşetlerini taşıyacaklarını” umduğu tüketicilere düşüyor.
İsveçli Celloplast şirketi tarafından 1965 yılında patenti alınan ve kısa sürede Avrupa'da bez ve plastik poşetlerin yerini alan plastik poşetin icadında İsveç'in payı olmasına rağmen, ülke kullanımı azaltma konusunda öncü olmuştur.
Büyük süpermarketler uzun zamandır plastik ve kağıt poşetleri ücretlendirerek insanları kendi poşetlerini getirmeye teşvik ederken, vergi perakendenin diğer alanlarında da tüketimi hızla azalttı.
Ancak Greenpeace İsveç iklim ve enerji kampanyacısı Rolf Lindahl, verginin sağcı popülizm ve kültür savaşlarının kurbanı olduğunu söyledi.
Hibya Haber Ajansı